Przedsiębiorca świadczący usługi detektywistyczne ma obowiązek przekazać zleceniodawcy sprawozdanie jak najpełniej odzwierciedlające przebieg wykonanych czynności. Tajemnica detektywistyczna nie może być przesłanką do ukrywania przebiegu podejmowanych działań i ich rezultatu.
Ten krótki artykuł ma na celu przedstawienie najważniejszych elementów sprawozdania, zawiera uwagi jakie informacje powinny, a jakie nie powinny się w nim znaleźć. Staram się w nim wyjaśnić na co klient powinien zwrócić uwagę odbierając sprawozdanie od detektywa.
Powodem do napisania tego tekstu było sprawozdanie dostarczone mi przez adwokata klienta, który korzystał z usług pewnego biura detektywistycznego z Warszawy. Klient czuł się z niego wynikało i poddawało pod wątpliwość prawdziwość zawartych w nim informacji, przede wszystkim w zakresie nakładu wykonanej pracy.
Podpisując umowę z biurem detektywistycznym uzgadniamy cel zlecanych czynności i termin realizacji. Efekt podjętych działań musi znaleźć odzwierciedlenie w sporządzonym dla zleceniodawcy sprawozdaniu. Sporządzenie go jest obowiązkiem zarówno detektywa jak i zatrudniającego go przedsiębiorcy. Sprawozdanie sporządzone przez przedsiębiorcę jest przekazywane wraz z materiałem dokumentującym ustalony stan faktyczny zleceniodawcy.
W dalszej części opiszę krótko to sprawozdanie (zachowując warunki tajemnicy zawodowej), przedstawię czego w nim brakowało i jak do tak „skąpego” w informacje sprawozdania odniósł się przedsiębiorca – detektyw przekazując dokument klientowi. Nadmienię, że cel postawiony agencji detektywistycznej tj. odnalezienie skradzionego pojazdu nie został osiągnięty.
Na początek informacje formalne. Sporządzenie sprawozdania, jak już opisałem w poprzednim artykule na temat obowiązków biura detektywistycznego wobec klienta, wynika wprost z przepisów Kodeksu Cywilnego oraz ustawy usługach detektywistycznych.
Art. 740 Kodeksu Cywilnego stanowi:
Przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.
Natomiast art. 23b ustawy o usługach detektywistycznych
1. Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych ma obowiązek sporządzić końcowe pisemne sprawozdanie z wykonanych czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1, zawierające w szczególności:
1) datę zawarcia umowy;
2) opis przedmiotu umowy;
3) określenie zakresu i przebiegu przeprowadzonych czynności;
4) opis stanu faktycznego;
5) datę zakończenia czynności w sprawie.
2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, wraz z materiałami dokumentującymi opis stanu faktycznego przekazuje się zleceniodawcy.
Sprawozdanie z wykonania usługi detektywistycznej musi zawierać elementy opisane w przytoczonym powyżej art. 23b ustawy o usługach detektywistycznych. O ile ust. 1 pkt 1 i 2 oraz 5 nie wymaga wyjaśnienia, o tyle pkt. 2 i 3 już tak.
Określenie zakresu i przebiegu przeprowadzonych czynności – w tej części sprawozdania przedsiębiorca detektyw musi zawrzeć informacje na temat podejmowanych w sprawie działań. Jeśli umowa o wykonanie usługi detektywistycznej określała wynagrodzenie w oparciu o stawki godzinowe, np. obserwacje partnera, męża, żony, obserwacja pracownika na zwolnieniu L-4 itp. wówczas w sprawozdaniu należy określić w jakich dniach i w jakich godzinach wykonywano czynności i w jakich miejscach. W sprawozdaniu powinny znaleźć się dane o rozpoczęciu i zakończeniu czynności w danym dniu, jakie to były czynności i jaki był ich efekt – co zaobserwowano. Do sprawozdania musi być dołączony zarejestrowany materiał-video. Detektywi z mojego biura, prowadząc czynności obserwacyjne wykonują zdjęcia miejsca prowadzenia działań w momencie ich rozpoczęcia oraz co najmniej co godzinę, aż do ich zakończenia, niezależnie od tego czy podczas obserwacji wydarza się coś istotnego w sprawie.
Drugim punktem sprawozdania wymagającym krótkiego wyjaśnienia jest „opis stanu faktycznego” Jest to niewątpliwie najistotniejszy element sprawozdania. Informacje zawarte w tej części sprawozdania są konsekwencją podjętych działań opisanych w poprzedzającej części tj. zakres i przebieg przeprowadzonych czynności. Należy podkreślić, że ustalony stan faktyczny to taki w którym informacje są pewne, co do których nie mamy wątpliwości. Nie mogą znaleźć się informacje prawdopodobne, niesprawdzone i niezweryfikowane.
W spornym sprawozdaniu przekazanym klientowi z Warszawy przez jedno z biur detektywistycznych brakowało dokładnej relacji z wykonanych czynności i ich przebiegu. Znajdowały się bardzo ogólne stwierdzenia jak np. 10 maja wykonywano intensywne czynności detektywistyczne (nie wymienione jakie, brak materiału foto-video, brak godziny rozpoczęcia i zakończenia itp.) W dalszej części sprawozdania takie same zdania pojawiały się, z tym, że odnosiły się do kolejnych dni obowiązywania umowy. Po każdym takim zdaniu, detektyw przedsiębiorca zamieszczał wzmiankę, że z uwagi na obowiązującą go tajemnicę detektywistyczną, nie może on zgodnie z prawem opisać co wykonywał. Jest to oczywiście działanie nieuprawnione i nieuzasadnione.
Brak uzasadnienia dla takiego podejścia przez detektywa wskazuje za T.R. Aleksandrowiczem, dr Agnieszka Gruszczyńska w artykule „Tajemnica detektywa i przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych” (MOP 2015, nr 23):
„W literaturze podnoszone są również wątpliwości związane z zakresem obowiązku zachowania tajemnicy wobec zleceniodawcy. Ponieważ celem umowy jest uzyskanie przez detektywa, a następnie przekazanie zleceniodawcy informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, zleceniodawca jest uprawniony do otrzymania informacji objętych obowiązkiem dyskrecji, zaś przedsiębiorca ma obowiązek sporządzić końcowe pisemne sprawozdanie z wykonanych czynności, które przekazuje wraz z materiałami dokumentującymi opis stanu faktycznego Mając na względzie zakres przedmiotowy tajemnicy oraz ogólne dyrektywy zachowania się detektywa wynikające z art. 6 ustawy w tym zwłaszcza wymóg kierowania się zasadami etyki i szczególną starannością, aby nie naruszyć wolności i praw człowieka i obywatela, tajemnicą objęte powinny zostać osobowe źródła informacji, o ile informator dokonał takiego zastrzeżenia.”
Warto w tym miejscu nadmienić, że gdyby faktycznie tajemnica obowiązywała również w relacji zleceniodawca (klient), a zleceniobiorca (detektyw) wówczas mielibyśmy do czynienia z absurdalna sytuacją w której detektyw gromadzi informacje wyłącznie dla siebie. Utrzymywanie przez detektywa w tajemnicy przebiegu czynności oraz czasu ich wykonywania pozbawia klienta możliwości weryfikacji wysokości wynagrodzenia dla zleceniobiorcy.
Zapraszamy do współpracy – detektyw Kraków